قرص کلسیم سیترات حاوی کلسیم به صورت ملح سیترات با جذب گوارشی مناسب جهت حفظ سلامت استخوان ها و بهبود رشد جسمی در سنین رشد می باشد. اگر کاهش کلسیم از حدی فراتر رود، منجر به پوکی استخوان می شود. پوکی استخوان سبب دشواری های فراوانی بویژه نزد افراد مسن شده و آنها را در معرض انواع شکستگی های استخوانی قرار می دهد بنابراین توصیه به مصرف قرص کلسیم (کلسیم سیترات) توسط پزشکان صورت می گیرد.
کلسیم سیترات چیست؟
سیترات کلسیم یک ترکیب معدنی مهم است که از ترکیب کلسیم با اسید سیتریک تشکیل شده است. این ماده به طور طبیعی در بدن وجود دارد و نقش حیاتی در عملکرد طبیعی اعصاب، سلولها، عضلات و استخوانها ایفا میکند. اگر میزان کلسیم خون کافی نباشد، بدن برای جبران آن از ذخایر استخوانی استفاده میکند که این امر میتواند منجر به ضعف استخوانها شود.
قرص کلسیم سیترات برای چیست؟
قرص کلسیم سیترات و مکمل کلسیم سیترات برای درمان و پیشگیری از کمبود کلسیم در بدن استفاده میشوند. این مکملها بهویژه برای افرادی که رژیم غذایی کمکلسیم دارند، زنان باردار، شیرده یا یائسه و افرادی که از بیماریهایی مانند پوکی استخوان، نرمی استخوان یا کمکاری غدد پاراتیروئید رنج میبرند، تجویز میشود.
این مطلب را نیز بخوانید: سیترات سدیم چیست و به چه نام هایی شناخته می شود؟
میزان جذب سیترات کلسیم
گفته میشود که سیترات کلسیم به راحتی متلاشی و حل میشود. این ترکیب از نظر بیولوژیکی با کلسیم کربنات مقایسه می شود و برخلاف کلسیم کربنات که خاصیت بازی دارد و بر اسید معده تأثیر می گذارد، سیترات کلسیم هیچ اثری بر اسید معده نداشته و سریعتر هضم می شود سیترات کلسیم را می توان با یا بدون غذا مصرف کرد و کلسیم آن مورد استفاده بدن قرار می گیرد.کربنات کلسیم برای جذب نیاز به اسید معدهی بیشتری دارد، و این مکمل بعد از غذا مصرف میشود.
فواید کلسیم سیترات
- تقویت استخوانها و دندانها
- به عملکرد صحیح سیستم عصبی و عضلانی بدن کمک میکند.
- در تنظیم ضربان قلب و فشار خون نقش دارد.
- به پیشگیری از پوکی استخوان کمک میکند.
- در رشد و نمو کودکان و نوجوانان موثر است.
- به بهبود خواب و کاهش اضطراب کمک میکند.
- در انعقاد خون نقش مهمی ایفا میکند.
- به کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی کمک میکند.
عوارض قرص کلسیم سیترات
عوارض قرص سیترات کلسیم میتواند شامل یبوست، نفخ، تهوع و ناراحتی معده باشد. در موارد نادر، مصرف بیش از حد میتواند منجر به افزایش سطح کلسیم خون شود که با علائمی مانند تشنگی زیاد، افزایش دفع ادرار، گیجی، خستگی غیرعادی و درد استخوان همراه است. در صورت بروز این علائم، باید فورا به پزشک مراجعه کرد.
بعضی از افراد دچار عوارض جانبی خفیفی از سیترات کلسیم شده که میتوان آن را نادیده گرفت در حالی که بعضی دیگر ممکن است دچار مشکلات جدیتری پس از مصرف آن شوند. سیترات کلسیم در اصل نمک اسید سیتریک است و معمولاً به عنوان یک مکمل غذایی جهت بهبود استحکام استخوانها و دندانها مورد استفاده قرار میگیرد.
این شکل از کلسیم که به وسیله سیترات کلسیم تأمین میشود به ندرت در مواد غذایی که مصرف میکنیم یافت میشود. به منظور جذب کلسیم درون استخوان ها نیاز به محیطی اسیدی است. این ترکیب قادر به ایجاد آن نوع محیط اسیدی درون معده بوده و در نتیجه جذب حداکثر میزان کلسیم به درون بدن را تسهیل میسازد. در حالت مطلوب، میزان مصرف برای خردسالان نبایستی بیشتر از 800 میلیگرم در روز و در بزرگسالان نبایستی از 1200 میلیگرم در روز تجاوز کند.
این مطلب را نیز بخوانید: کلسیم سیترات یا کلسیم کربنات کدام یک بهتر است؟
نحوه مصرف قرص کلسیم سیترات
نحوه مصرف قرص کلسیم سیترات باید طبق دستور پزشک و با توجه به شرایط فردی باشد. این دارو را میتوان با، یا بدون غذا مصرف کرد. اگر دوز روزانه بیش از 600 میلیگرم است، بهتر است آن را در چند نوبت مصرف کنید. برای جذب بهتر، باید از مصرف همزمان با برخی داروها مانند آنتیبیوتیکها خودداری کرد.
قرص کلسیم د سیترات برای چیست؟
قرص کلسیم د سیترات ترکیبی از کلسیم سیترات و ویتامین D است که برای بهبود جذب کلسیم در بدن استفاده میشود. این ترکیب بهویژه برای افرادی که در معرض کمبود ویتامین D هستند، مانند سالمندان، افراد با پوشش کامل بدن، یا کسانی که کم تر در معرض نور خورشید قرار میگیرند، مفید است.
عوارض جانبی سیترات کلسیم
متداولترین عوارض جانبی کلسیم سیترات مشکلات گوارشی مانند بروز یبوست، گاز معده، نفخ شکم و غیره را شامل میشود. بعضی افراد همچنین از تهوع، استفراغ، دل درد و از دست دادن اشتها شکایت دارند. این مشکلات چندان جدی نبوده و نیازی به نگرانی نیست. میتوانید با مصرف مکمل کلسیم سیترات همراه با غذا و نه با شکم خالی این علائم را تحت کنترل درآورید، با این حال، چنانچه یبوست شدید و یا طولانی مدت شد، پزشک توصیه به توقف مصرف مکمل کلسیم سیترات خواهد کرد.
سردرد عارضه جانبی خفیف دیگری است و میتواند با کمی استراحت برطرف شود. عارضه جانبی جدیتر قرص کلسیم سیترات ضربان قلب نامنظم خواهد بود. این عارضه اغلب با سایر علائمی مانند گلگون شدن صورت و تعریق بیش از حد همراه است. این علائم طبیعی نبوده و بایستی با پزشک در این خصوص مشورت شود.
دیگر عارضه جانبی افزایش دفعات ادرار است. چنانچه مشاهده شد که دفع ادرار افزایش یافته است و احساس هرگونه درد در حین ادرار پس از شروع به مصرف سیترات کلسیم ایجاد شود، آنگاه بایستی این مشکل به پزشک اطلاع داده شود.
اگرچه واکنش آلرژیک به این مکمل کلسیم سیترات به ندرت رخ میدهد، اما امکان آن وجود دارد. علائم قابل تشخیص آلرژی، بروز جوش های پوستی، تورم در داخل دهان و یا صورت، احساس تنگی در قفسه سینه، اشکال در تنفس و غیره را شامل میشود.
دیگر عوارض جانبی که به ندرت مشاهده میشوند، درد در عضلات و استخوانها، کاهش وزن غیر طبیعی و اشکال در بلع ممکن است در بعضی افراد مشاهده شود. سیترات کلسیم برای افرادی که مبتلا به مشکلات ریتم قلب، مشکل کلیوی، کم آبی مکرر و یا یبوست میباشند مناسب نخواهد بود. از این رو فرد بیماری که مبتلا به این مشکلات میباشد بایستی به منظور جلوگیری از بروز هرگونه مشکل در سلامت از مصرف آن خودداری کند.
این مطلب را نیز بخوانید: کلرید کلسیم چه مصارفی دارد؟
عوارض جانبی را میتوانید تا حدود زیادی تحت کنترل در آورید. در صورتی که پیش از شروع به مصرف این مکمل با پزشکان خود به طور مفصل در مورد آن صحبت کنید. بایستی اطلاعات مربوط به سوابق پزشکی خود را به اطلاع آنها برسانید. تداخل سیترات کلسیم با سایر داروها میتواند موجب بروز چندین عارضه جانبی شود. بنابراین در صورتی که آنتی بیوتیک و یا هرگونه داروی تجویزی، داروی گیاهی و یا مکمل های خوراکی مصرف میکنید، بایستی پزشک خود را از آن مطلع سازید. چنانچه عادت به کشیدن سیگار و یا نوشیدن الکل دارید بایستی پزشکتان از آن اطلاع یابد.